Na današnji dan, 14. septembar

 Ljudi i događaji u svetu i kod nas za 14. septembar.

1219 – Proglašena autokefalnost Srpske pravoslavne crkve kod romejskog (vizantijskog) cara Teodora I Laskarisa i nikejskog patrijarha Manojla Haritopula. Autokefalnost je izdejstvovao Sava Nemanjić, koji je izabran za prvog srpskog arhiepiskopa sa sedištem u manastiru Žiča. Car Stefan Dušan Nemanjić je 1346. godine uzdigao srpsku crkvu u rang patrijaršije.

1262 – Snage kastiljanskog kralja Alfonsa Desetog Učenog zauzele su luku Kadis na obali Atlantskog okeana.

1321 – Umro italijanski pisac, filozof i politički mislilac Alegijeri Durante, poznat kao Dante Aligijeri, najveći italijanski pesnik.

1523 – Umro papa Adrijan Šesti, jedini Holanđanin poglavar Rimokatoličke crkve u njenoj istoriji.

1547 – Rođen holandski državnik Johan fan Oldenbarnevelt, otac moderne holandske države.

1752 – Velika Britanija i njene kolonije prihvatile Gregorijanski kalendar.

1812 – Francuski car Napoleon I ušao je u Moskvu. Rusi su grad u povlačenju zapalili, sprečivši zimovanje i snabdevanje njegovih trupa.

1769 – Rođen nemački prirodnjak, jedan od osnivača moderne geografije Aleksandar Humbolt.

1829 – Sklopljen mir u Jedrenu između Rusije i Turske.

1836 – Otvoren Austrijski konzulat u Beogradu.

1849 – Rođen Ivan Petrovič Pavlov, ruski fiziolog, nobelovac

1852 – Umro engleski vojvoda, vojskovođa i feldmaršal Artur Velzli Velington.

1852 – Rođen srpski pisac Simo Matavulj, član Srpske kraljevske akademije, jedan od najistaknutijih predstavnika srpskog realizma.

1860 – U Beogradu umro knez Miloš Obrenović.

1860 – Knez Mihailo Obrenović po drugi put stupio na kneževski presto.

1863 – Umro Pavle Stamatović, književnik, istoričar i političar.

1911 – Na ruskog premijera Petra Arkadijeviča Stolipina izvršen atentatu u pozorištu u Kijevu. Umro nakon četiri dana.

1916 – U Madridu umro Hose Ečegeraja, španski književnik, nobelovac.

1918 – U Havani rođen Izrael Lopez Čačao, kubanski basista i kompozitor, pionir mamba.

1927 – U automobilskoj nesreći poginula američka umetnica Isidora Dankan, jedna od najznačajnijih balerina 20. veka.

1930 – Nacional-socijalistička partija Adolfa Hitlera postala je druga partija po veličini u nemačkom parlamentu.

1937 – Umro prvi predsednik Čehoslovačke Tomaš Garig Masarik.

1939 – Helikopter “VS-300” ruskog konstruktora Igora Ivanoviča Sikorskog, koji je emigrirao u SAD, izveo je prvi uspešan helikopterski let u istoriji vazduhoplovstva.

1958 – Patrijarh German ustoličen za 43. poglavara Srpske pravoslavne crkve.

1959 – Sovjetska “Luna 2” postala je prvi vasionski brod koji se spustio na Mesec.

1960 – U Bagdadu osnovana Organizacija zemalja izvoznica nafte – OPEC.

1960 – U Kongu je izvršen vojni udar pod vođstvom pukovnika Žozefa Mobutua, a premijer Patris Lumumba stavljen je u kućni pritvor u Leopoldvilu.

1976 – Umro knez Pavle Karađorđević.

1982 – Umrla Grejs Keli, američka filmska glumica, dobitnica “Oskar”-a, princeza od Monaka.

1982 – Od eksplozije bombe, koju su u sedište hrišćanske partije Falange podmetnuli islamski teroristi, poginuo predsednik Libana Bešir Džemail i još 20 ljudi.

1983 – U Londonu rođena Ejmi Vajnhaus, britanska pevačica.

1992 – Savet bezbednosti UN usvojio je rezoluciju o povećanju broja i proširenju mandata međunarodnih mirovnih snaga u Bosni i Hercegovini (Unprofor).

1995 – Ruski predsednik Boris Nikolajevič Jeljcin odbio da potpiše zakone Državne dume kojima bi se Rusija odrekla primene sankcija protiv Jugoslavije i uvela ih protiv Hrvatske.

1996 – Kambodžanski kralj Norodom Sihanuk dao je amnestiju jednom od lidera Crvenih Kmera Jengu Sariju zbog njegove uloge u periodu “polja smrti” (1975-78), kada je u Kambodži ubijeno između milion i dva miliona ljudi.

1997 – U sudaru američkog i nemačkog vojnog aviona iznad Atlantskog okeana blizu obale Namibije poginulo je svih 33 ljudi.

1997 – U požaru u rafineriji nafte u Visakapatamu na jugu Indije poginulo je najmanje 56 ljudi, a istog dana je u centralnom delu te zemlje poginuo 81 putnik kad se pet vagona ekspresnog voza survalo s mosta u reku.

1999 – Posmrtni ostaci poslednjeg bosanskog kralja Stjepana Tomaševića vraćeni iz Splita u Jajce.

2001 – Umrla Olga Ivanović – Banjanin, pozorišna, filmska i TV glumica.

2001 – Ahmad Šah Masud, legendarni komandant avganistanske gerile u borbi protiv Talibana, umro je od posledica ranjavanja u napadu bombaša-samoubice, 9. septembra.

2001 – Američki Senat ovlastio američkog predsednika Džordža Buša da upotrebi sva potrebna sredstva, uključujući i silu, protiv odgovornih za terorističke napade na SAD.

2003 – Na referendumu u Švedskoj građani su se izjasnili protiv priključenja te zemlje Evropskoj monetarnoj uniji, dok je Estonija istog dana na referendumu glasala za svoj ulazak u EU.

2008 – Umro Genadij Nikolajevič Trošev, ruski general, komandant trupa na Kavkazu, heroj – Rusije.

2008 – Svih 88 putnika i članova posade poginulo kada se srušio avion ruske kompanije “Aeroflot” u regionu Urala.

2009 – Haški tribunal osudio je Florans Artman, bivšu predstavnicu glavne tužiteljske tog suda Karle del Ponte na kaznu od 7.000 evra, zbog nepoštovanja suda, jer je objavila dve poverljive odluke suda iz procesa protiv Slobodana Miloševića.

2009 – Holivudski glumac Patrik Svejzi poznat po ulogama u filmovima “Prljavi p

2009 – Holivudski glumac Patrik Svejzi poznat po ulogama u filmovima “Prljavi ples” i “Duh”, preminuo je u 57. godini.

2015 – Umro Mile Novaković, general, komandant Srpske vojske Krajine.