Na današnji dan, 25. septembar

Ljudi i događaji u svetu i kod nas za 25. septembar.

1066 – Anglosaksonski kralj Harald Godvinson pobedio kralja Norveške Haralda Hardrada u bici kod Stamford Bridža, čime je završena vladavina Skandinavaca u Engleskoj.

1345 – Posle tri godine bezuspešnih pokušaja, srpski car Stefan Dušan osvojio Ser, čime je došao u posed puteva koji su vodili u Trakiju i ka poluostrvu Halkidiki, gde se nalazi Sveta gora.

1396 – Bitka kod Nikopolja u kojoj je Osmansko carstvo potuklo krstašku vojsku.

1493 – Kristifor Kolumbo isplovio iz luke Kadiz na drugo putovanje u Novi svet, koji je otkrio 1492.

1513 – Španski istraživač Vasko Nunjes de Balboa prešao Panamski kopnomi postao prvi Evropljanin koji je video Tihi okean.

1555 – Sklopljen Augzburški mir nemačkog kralja Ferdinanda I i luteranskih knezova.

1683 – Rođen Žan Filip Ramo, francuski kompozitor.

1733 – Snažan zemljotres pogodio Beograd.

1820 – Francuski fizičar André-Marie Ampère otkrio zakon (Amperov zakon) o linearnim tokovima električne struje.

1823 – Filozofski fakultet u Jeni dodelio počasni doktorat Vuku Karadžiću.

1849 – Umro Johan Štraus Stariji, austrijski kompozitor.

1866 – U Leksingtonu rođen Tomas Hant Morgan, američki biolog, nobelovac.

1897 – Rođen Aleksandar Vučo, književnik, filmski scenarista i kritičar.

1897 – U Nionu rođen Alfred Korto, francuski pijanista.

1897 – U Nju Albani rođen Vilijam Fokner, američki književnik, nobelovac.

1906 – U Sankt Petersburgu rođen Dmitrij Šostakovič, sovjetski kompozitor, akademik.

1920 – Rođen Sergej Fjodorovič Bondarčuk, ukrajinski glumac i reditelj.

1932 – Španska pokrajina Katalonija dobila autonomiju, odnosno pravo na zastavu, lokalnu skupštinu i jezik. Autonomija ukinuta 1939, kada je Franko došao na vlast.

1943 – Sovjetska Crvena armija u Drugom svetskom ratu oslobodila Smolensk, jedno od poslednjih značajnih uporišta nemačkih nacističkih snaga na teritoriji SSSR.

1944 – Rođen Majkl Daglas, američki filmski glumac i producent, dobitnik “Oskar”-a.

1947 – Međunarodni sud za ratne zločine japanskog cara Hirohita oslobodio svake krivice za rat.

1954 – Mao Ce Tung postao je prvi predsjednik Narodne Republike Kine.

1956 – U upotrebu pušten prvi transatlantski telefonski kabl.

1959 – Razočaran politikom vlade, jedan budistički monah izvršio je u Kolombu atentat na premijera Solomona Bandaranaikea, koji je narednog dana podlegao povredama.

1960 – U Kosjeriću rođen Petar Lazić, književnik, publicista i novinar, autor i urednik Indeksovog radio pozorišta, glavni i odgovorni urednik satiričnih listova “Naša krmača” i “Bre”, direktor i glavni urednik “Glasa javnosti”, pomoćnik odgovornog urednika “Blica”, zamenik glavnog urednika Programa Beograd 202 Radio Beograda, predavač na Fakultetu za medije i komunikacije u Beogradu, šef poslaničke grupe u Skupštini Srbije, potpredsednik Odbora za kulturu i informisanje.

1963 – Vojska je u Dominikanskoj Republici oborila liberalnu vladu Huana Boša Gavinja i suspendovala Ustav.

1968 – U Filadelfiji rođen Vil Smit, američki filmski glumac, muzičar i producent.

1969 – Rođena Ketrin Zita Džons, filmska i TV glumica, dobitnik “Oskar”-a.

1970. – Umro nemački književnik Erih Marija Remark.

1973 – Američki vasionski brod „Skajlab 2“ spustio se u Pacifik s tri člana posade, koja su provela 59 dana u orbiti oko Zemlje.

1987 – Smenom Dragiše Pavlovića sa mesta člana Predsedništva CK SK Srbije završena Osma sednica.

1990 – Savet bezbednosti Ujedinjneih nacija uveo vazdušni embargo nad Irakom i okupiranim Kuvajtom, kojim se zabranjuju svi letovi osim humanitarnih.

1991 – Savet bezbednosti Ujedinjneih nacija usvojio rezoluciju o embargu na izvoz oružja u Jugoslaviju i pozvao jugoslovenske lidere da prekinu sukobe.

1992 – Otvoren kanal Rajna – Majna.

1992 – Moskva i Vašington odbacili jedan od poslednjih ostataka “Hladnog rata”, dozvolivši slobodu putovanja ruskim i američkim novinarima i poslovnim ljudima u Rusiju, odnosno SAD.

1994 – Švajcarci na referendumu prihvatili plan Vlade o donošenju zakona protiv rasizma.

1997 – Britanski supersonični automobil postavio u Nevadi novi svetski rekord, postigavši brzinu od 1.142 kilometara na čas.

2001 – Oficir Armije Bosne i Hercegovine, jedan od komandanata u bosanskom ratu Sefer Halilović, dobrovoljno se predao Međunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu.

2005 – Grčka postaje prvak Evrope u Beogradu, postavši tako prva zemlja koja je istovremeno prvak starog kontinenta u fudbalu i košarci.

2011 – U Barseloni održana poslednja korida.

2011 – Umrla Vasilija Radojčić, pevačica, solista Radio Beograda, predsednik Udruženja estradnih umetnika Beograda.

2011 – Umrla Vangari Muta Matai, kenijska aktivistikinja za zaštitu životne sredine, prva Afrikanka dobitnik Nobelove nagrade za mir.

2014 – Umro Sulejman Tihić, bosanski političar i državnik, predsednik Stranke demokratske akcije, član Predsedništva BiH.

2016 – Jordanski novinar i pisac Nahed Hatar ubijen je ispred suda u Amanu.

2016 – U Republici Srpskoj održan referendum, na kojem je nešto više od 1.200.000 građana imalo pravo da se izjasni na pitanje “Da li podržavate da se 9. januar obilježava i slavi kao Dan Republike Srpske?” Za je glasalo 99,81 odsto glasača.

2017 – Održan je referendum o nezavisnosti Kurdistana od Iraka na koji je izašlo preko 72 odsto kurdistanaca od kojih je više od 92 odsto glasalo za nezavisnost.