Čačani među najdugovečnijima

Ko veruje brojkama i statistici, a voleo bi dugo da poživi, najbolje da se preseli u istočnu ili južnu Srbiju.

Istraživanje „Blica“, potkrepljeno brojkama Republičkog zavoda za statistiku, pokazalo je, naime, da se u Srbiji najduže živi u pirotskom, zaječarskom i braničevskom regionu – preko 76 godina.

Podaci iz prošle godine pokazuju da duže od prosečnog životnog veka u Srbiji žive stanovnici Babušnice (78,7 godina), Knjaževca (78,2), Žabara i Žagubice (78,4, odnosno 78,7). Na ubedljivom prvom mestu po prosečnoj starosti umrlih je Gadžin Han (79,1 godina).

Čačani su po dužini životnog veka u vrhu. Prosečni životni vek u Čačku je 75,5 godina. Muškarci u proseku žive 73,4 godine, dok žene žive duže pet godina – prosečno 78,4 godine.

Ipak, u Institutu za demografiju tvrde da te brojke ne znače da je život na istoku i jugu Srbije med i mleko.

– U tom delu zemlje već decenijama živi najstarije stanovništvo i to iz dva razloga. Najniže stope rađanja decenijama su upravo tamo, a i najveće su stope migracije, što je dovelo do toga da u tim krajevima ima najviše starih. Što je veći udeo starih, veća je prosečna starost umrlih – objašnjava Vladimir Nikitović sa tog instituta.

Demografi se pak slažu da se najkraće već decenijama živi u Vojvodini. To je, kako kažu, region koji je još od pedesetih godina prošlog veka specifičan po višim stopama smrtnosti.

– Vojvodina nema izvorišta vode, a i to što prolazi zagađuje se pored poljoprivrednih dobara. Takođe, u ovom regionu je intenzivna poljoprivredna proizvodnja pa, nažalost, neretko dolazi do teških povreda i smrti na radu. Putevi su pravi, česte su saobraćajne nesreće, a Vojvođani imaju i specifičan način ishrane, jedu više mesa, manje voća, manje se i kreću, što je dovelo do toga da budu treći u Evropi po broju obolevanja i drugi po tumorima – naglašava demograf dr Ivan Marinković iz Društva demografa Srbije i dodaje da ravnica budi depresiju i utiče na veći broj samoubistava.

Za dugovečnost od ključnog je značaja, kako kaže, zdravstvena zaštita, i zbog toga su u povoljnijem položaju stanovnici prestonice.

– U Beogradu je očekivana životni vek među najdužima zato što su tamo najdostupnije zdravstvene ustanove. S druge strane, u zabačenim krajevima, gde u krugu od 50 kilometara nema ambulanti i bolnica, situacija je sasvim drugačija – objašnjava Marinković.

Naš sagovornik pominje i jedan paradoks.

– Svi smatraju da je vazduh najzagađeniji u Pančevu, ali statistika pokazuje da više ljudi oboleva od tumora pluća u Plandištu, koje je 50-60 kilometara dalje, a uopšte nema industriju – ističe Marinković.

Žene žive duže od muškaraca

Žene u Srbiji nadžive muškarca u proseku od četiri do šest godina.

– Mnoge studije su pokazale da su žene biološki predisponirane da žive barem dve godine duže od muškaraca, koji su opet skloniji rizičnijem ponašanju, odnosno pušenju i alkoholizmu. Takođe, nasilne smrti su prisutnije kod muškaraca – objašnjava demograf dr Ivan Marinković i dodaje da je svuda tako, osim u dve afričke zemlje gde muškarci žive duže od žena.

Blic