Na današnji dan, 1. oktobar

Ljudi i događaji u svetu i kod nas za 01. oktobar.

Obeležava se Međunarodni dan starijih osoba.

331 p.n.e. – Bitka kod Gaugamele u kojoj je Aleksandar Veliki naneo konačni poraz persijskom kralju Dariju III.

1207 – Rođen engleski kralj Henrik III.

1684 – U Parizu umro francuski književnik Pjer Kornej.

1685 – Rođen car Svetog Rimskog Carstva, Karlo VI.

1754. – Rođen Pavle I Petrovič Romanov, ruski car, sin i naslednik Katarine Velike.

1773 – Rođen Atanasije Stojković, fizičar, dr filozofije, književnik i prevodilac, autor prvog srpskog umetničkog romana, profesor i rektor Univerziteta u Harkovu, akademik.

1777 – Potpisan Ugovor između Španije i Portugalije.

1908 – U Šapcu rođen Ljubiša Jovanović, pozorišni, filmski i TV glumac.

1910 – Japan izvršio aneksiju Koreje i uključio je u Japansko carstvo.

1914 – Turska kao saveznica Centralnih sila u Prvom svetskom ratu zatvorila Dardanele za brodove zemalja Antante.

1918 – Rođena Marija Crnobori, pozorišna, filmska i TV glumica.

1918 – Predvođeni engleskim pukovnikom Tomasom Edvardom Lorensom, poznatim kao Lorens od Arabije, Arapi uz pomoć Britanaca u Prvom svetskom ratu preoteli Damask od Turaka.

1919 – Osnovana gimnazija “Jan Kolar” u Bačkom Petrovcu, decenijama jedina slovačka gimnazija van matične države.

1922 – U Beogradu rođen Branko Pešić, političar i državnik, predsednik Skupštine grada Beograda, potpredsednik Predsedništva Srbije.

1924 – Odlukom Ministarstva pošta i telegrafa Srbije Radio-telegrafskoj stanici Beograd-Rakovica odobreno da počne sa emitovanjem programa; ovaj datum Radio Beograd i Radio -televizija Srbije obeležavaju kao svoj Dan. Prvi redovni radio program na Balkanu prenošen je preko postrojenja radio- telegrafske stanice u Rakovici. Svakog utorka, četvrtka i subote od 18.45 do 19.45 prenošeni su koncerti, čitane vesti, servisne informacije, reklame, vodostanje, berzanski izveštaji.

1924 – Rođen Džimi Karter, američki političar i državnik, predsednik SAD, nobelovac.

1925 – Osnovan Kinološki savez Srbije.

1930 – Rođen Ričard Haris, irski filmski glumac i pop-pevač.

1931 – Otvoren hotel “Valdorf Astorija” u Njujorku, tada najveći na svetu.

1938 – Nemačka armija ušla u Čehoslovačku i okupirala Sudete.

1943 – Saveznici posle jednomesečne bitke u Drugom svetskom ratu zauzeli Napulj.

1946 – Završen Nirnberški proces ratnim zločincima u Drugom svetskom ratu.

1949 – Osnovana Narodna Republika Kina.

1954 – Rođen Ljubomir Travica, odbojkaš, reprezentativac, trener i selektor reprezentacije Srbije.

1955 – Francuski “Sitroen” lansirao automobil DS, popularnu “ajkulu”.

1957 – U Beogradu umro Ivan Đaja, biolog i fiziolog, profesor i rektor Univerziteta u Beogradu, akademik.

1958 – Počela sa radom Nacionalna aeronautička i svemirska administracija SAD – NASA.

1958 – Na Katedri za opštu književnost i teoriju književnosti Filozofskog fakulteta u Beogradu diplomirao prvi student, Danilo Kiš.

1962 – List “Dnevnik” pokrenuo prvu jugoslovensku muzičku reviju za džez i zabavnu muziku “Ritam”, prvi urednik bio je pesnik Miroslav Mika Antić.

1963 – Objavljen prvi broj lista “Politika ekspres”, prestao sa izlaženjem 2004.

1967 – Rođen Slobodan Branković, atletičar, reprezentativac, evropski prvak, generalni sekretar Atletskog saveza Srbije.

1971 – Počelo emitovanje studentskog radio programa “Index 202” na Programu 202 Radio Beograda.

1971 – Otvoren zabavni park “Diznilend” na Floridi.

1979 – Zona Panamskog kanala posle 70 godina pod kontrolom Sjedinjenih Američkih Država formalno predata na upravu Panami.

1982 – Lider Hrišćansko-demokratske unije Helmut Kol postao šesti kancelar Zapadne Nemačke, nasledivši socijaldemokratu Helmuta Šmita.

1988 – Umro filmski i TV glumac Pavle Paja Vuisić.

1988 – Mihail Sergejevič Gorbačov postao predsednik Vrhovnog soveta SSSR umesto Andreja Gromika, koji je prethodnog dana penzionisan.

1989 – Danska je prva zemlja u svetu koja je dozvolila brak homoseksualaca.

1991 – Rezervni sastav Jugoslovenske narodne armije, sastavljen pretežno od pripadnika iz Crne Gore započeo napad na Dubrovnik i okolna mesta.

1996 – Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija ukinuo ekonomske sankcije Saveznoj Republici Jugoslaviji.

1997 – Policija je uz pomoć sile rasturila demonstracije albanskih studenata u Prištini i još pet gradova na Kosovu

2000 – Odbojkaška reprezentacija Jugoslavije osvojila zlatnu medalju na Olimpijskim igrama u Sidneju.

2000 – Širom Srbije nastavljeni protesti građana zbog nepriznavanja pobede kandidata Demokratske opozicije Srbije, Vojislava Koštunice na predsedničkim izborima u Jugoslaviji.

2006 – Održani peti Opšti izbori Bosni i Hercegovini.

2010 – Osnovani “Naftna industrija Srbije”, “Srbijagas” i “Transnafta”, tim povodom 1. oktobar se obeležava kao Dan radnika naftne i gasne privrede Srbije.

2011 – Počeo prvi popis stanovništva u Srbiji.

2013 – Umro Đulijano Đema, italijanski filmski glumac, zvezda “špageti vesterna”.

2015 – U Beogradu umrla Usnija Redžepova, pevačica i pozorišna i filmska glumica.

2015 – Trinaest ubijenih, sedam ranjenih, bilans je oružanog napada 26-ogodišneg mladića na koledžu Umkva u američkoj severozapadnoj državi Oregon.

2017 – U Kataloniji, jednoj od 17 španskih autonomnih regija, održan referendum na koji je izašlo 42,3 odsto od 5.340.000 Katalonaca s pravom glasa, od kojih je za nezavisnost od Španije glasalo je 2.260.000.

2018 – Umro Šarl Aznavur, francuski pevač, kompozitor glumac.