Na današnji dan, 28. septembar

Ljudi i događaji u svetu i kod nas za 28. septembar.

551 p.n.e. – Rođen Konfucije, kineski filozof i socijalni reformator čija su učenja bila i ostala vrlo značajna širom Istočne Azije.

48 p.n.e – U Egiptu je ubijen Gnej Pompej Veliki, jedan od najvećih rimskih državnika i vojskovođa, koji je 69. godine pre nove ere ugušio Spartakov ustanak, a 61. osvojio Jerusalim.

351 – Bitka kod Murse (današnji Osijek): Rimski car Konstancije II po cenu velikih žrtava porazio zapadnog uzurpatora Magnencija.

365 – Rimski general Prokopije potplaćuje vojnike da ga proglase carem.

1066 – Iskrcavanjem normanskih trupa kod Pevenseja počela borba za engleski presto na koje je pravo polagao normanski vojvoda Vilim.

1864 – Osnovana Prva internacionala.

1864 – U pančevu umro slikar Jovan Popović.

1895 – Umro Luj Paster, francuski hemičar i mikrobiolog, pronalazač vakcina protiv besnila, antraksa i crvenog vetra.

1905 – Rođen Maks Šmeling, nemački bokser, svetski šampion u teškoj kategoriji.

1914 – U Skoplju umro Stevan Stojanović – Mokranjac, kompozitor, muzikolog i dirigent, profesor i direktor Srpske muzičke škole u Beogradu, akademik. Kompozitor, muzički pedagog i horovođa, Mokranjac je svojim stvaralaštvom obeležio srpsku muziku 19. veka. Muzičko obrazovanje stekao je u Minhenu, Rimu i Lajpcigu. Po povratku u Beograd, razvio je mnogostranu muzičku delatnost. Bio je horovođa Beogradskog pevačkog društva, koje je pod njegovim vođstvom steklo međunarodni ugled. Osnivač je Gudačkog kvarteta, profesor i direktor Srpske muzičke škole, danas Muzička škola “Mokranjac”, kao i pokretač Saveza pevačkih društava. U svom glavnom delu “Rukoveti”, Mokranjac je stvorio specifičan oblik rapsodije, uobličavajući narodne pesme iz naših krajeva, sa istančanim osećajem za harmonska, melodijska i tekstualna obeležja. Njegove duhovne kompozicije, inspirisane tradicionalnim pravoslavnim crkvenim napevima, su remek- dela srpske crkvene muzike. Pesma sa Ohrida “Pušči me, majko mila”, koju je Mokranjac pribeležio, harmonizovao i utkao u “Desetu rukovet” zamenila je 1937. godine pesmu “Milkina kuća na kraju”, kao signal Radio Beograda.

1924 – Rođen italijanski filmski i TV glumac Marčelo Mastrojani.

1934 – U Parizu rođena Brižit Bardo, francuska filmska glumica, manekenka, borac za prava životinja.

1944 – Jedinice Crvene armije u Drugom svetskom ratu prešle u Srbiju na osnovu jugoslovensko-sovjetskog dogovora.

1949 – Moskva jednostrano otkazala ugovor o prijateljstvu i uzajamnoj pomoći SSSR i Jugoslavije.

1951 – U Argentini ugušen pokušaj puča protiv predsednika Huana Perona.

1958 – U Francuskoj održan referendum na kom je prihvaćen nov Ustav, čime je počelo razdoblje Pete Republike.

1961 – Sirija istupila iz Ujedinjene Arapske Republike i postala samostalna republika.

1965 – Prilikom erupcije vulkana na Filipinima, 56 kilometara južno od Manile, 184 osobe izgubile su život.

1966 – Umro Andre Breton, francuski književnik, osnivač nadrealizma.

1970 – U Kairu umro Gamal Abdel Naser, egipatski političar i državnik, predsednik Egipta, jedan od osnivača pokreta nesvrstanih.

1970 – Rođena Ana Brnabić, ministar državne uprave i lokalne samouprave, prva žena-premijer Srbije.

1978 – Umro rimski papa Ivan Pavao I.

1990 – Donet Ustav Republike Srbije, čime je uveden višestranački politički sistem, a Vojvodina i Kosovo izgubile atribute državnosti i postale teritorijalne autonomije.

1991 – Umro Majls Dejvis, američki džez -trubač.

1992 – Masakr u Boljakovom Potoku.

1994 – Potonuo feribot “Estonija” u Baltičkom moru. Život izgubilo 900 ljudi.

1996 – U Vučitrnu na Kosovu bačene dve eksplozivne naprave u krug vojne kasarne, a u selu Rudnik i mestu Podujevo napadnute policijske stanice.

1998 – Posle dve nedelje uličnih nemira i nasilja koji su zapretili da će oboriti Vladu silom, albanski premijer Fatos Nano podneo ostavku.

2000 – U Montrealu umro Pjer Eliot Trido, kanadski političar i državnik, premijer Kanade.

2000 – Savezna izborna komisija saopštila konačne rezultate predsedničkih izbora u Jugoslaviji, prema kojima Slobodan Milošević i Vojislav Koštunica idu u drugi izborni krug. Smatrajući da su rezultati falsifikovani, pristalice Demokratske opozicije Drbije počele masovne proteste širom zemlje.

2000 – Počeo palestinski ustanak.

2001 – Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija ukinuo sankcije Sudanu, uvedene 1996. pošto je ta zemlja odbila da izruči osumnjičene za atentat na egipatskog predsednika Hosnija Mubaraka, 1995. u Etiopiji.

2003 – Umro Elija Kazan (Kazandžoglu), američki filmski glumac i reditelj, dobitnik Oskar-a.

2007 – U Njujorku su počeli direktni pregovori delegacija Beograda i Prištine o statusu Kosova u novom pregovaračkom procesu uz posredovanje “trojke” Kontakt grupe.

2008 – Umro Ljubiša Buba Opačić, gitarista, kompozitor i producent, član grupe “Bajaga i instruktori”.

2013 – Savet bezbednosti UN jednoglasno je izglasao rezoluciju o obezbeđivanju i uništenju sirijskog hemijskog oružja.

2014 – U Beogradu umrla Ljubica Cica Ković, pozorišna, filmska i TV glumica.

2016 – Umro Šimon Peres, izraelski političar i diplomata, premijer i predsednik Izraela, dobitnik Nobelove nagrade za mir.

2018 – Umro Predrag Ejdus, pozorišni, filmski, radio i TV glumac, predsednik Udruženja dramskih umetnika Srbije, profesor Akademije lepih umetnosti u Beogradu.