Ograničavanje gradnje i sprečavanje legalizacije

Osim zagađenja na degradaciju Ovčarsko-kablarske klisure, jedinstvenog područja u ovom delu Srbije, podjednako je višestruko uticala i višedecenijska nekontrolisana i stihijska divlja gradnja.

– Zona zaštite obala reke Zapadne Morave definisana je sa ciljem očuvanja jednog od najvrednijih prirodnih elemenata na ovom prostoru. Ova zona treba da obezbedi očuvanje obale od neadekvatne i prekomerne gradnje, bilo kakvog ograđivanja, da sačuva površine za buduće osmišljeno turističko korišćenje, kao i staništa mnogobrojnih ptica, faune i ihtiofaune. Površine definisane kao zone moguće gradnje moraju da dobiju poseban status, a osnovni razlog je što nastavak ovakve, stihijske gradnje i dosadašnji način korišćenja ima veliki uticaj na degradaciju prostora, posebno priobalja. Generalno, smatramo da se mora doneti akt o zabrani gradnje do izrade planskog akta. Osnovni elementi za formulisanje uslova pod kojima se perspektivno može graditi trebali bi da budu zabrana dalje gradnje na, po prirodnim odlikama, najvrednijem delu klisure i sprečavanje legalizacije onih objekata koji nisu prihvatljivi sa aspekta zaštite klisure.

– Sprečavanje formiranja većih izgrađenih površina i formiranje zelenih površina između manjih izgrađenih prostora;

– Limitiranje veličine parcela, stepena njihove izgrađenosti, spratnosti i gabarita, definisanje stila, materijala koji se mogu koristiti i sl;

– Zaštita obale od svake gradnje, osim parterne, kako bi bila dostupna svim korisnicima prostora, predloženo je Studijom zaštite Ovčarsko-kablarske klisure.

Nažalost i kada je reč o odluci kojom je regulisana zaštita Ovčarsko-kablarske klisure, a koju je pet godina nakon objavljivanja Studije Zavoda za zaštitu prirode Srbije donela Vlada Republike Srbije, pokazalo se da donošenje zakona i propisa ne podrazumeva i njihovu primenu u praksi. Naime, uprkos brojnim najavama da će se na zaštićenom području klisure zaustaviti dalja gradnja, odnosno da će svi objekti koji ne ispunjavaju kriterijume biti uklonjeni, tako nešto se nije desilo. Odnosno, od 2003. godine do danas čak se broj objekata uvećao, što nedvosmisleno ukazuje da je i uredba kojom je Ovčarsko-kablarska klisura stavljena pod zaštitu, bar kada je segment gradnje u pitanju, mrtvo slovo na papiru.

Tekst je realizovan u sklopu projekta “Zapadna Morava – biser prirode ili slika i prilika nebrige” koji sufinansira Ministarstvo kulture i informisanja RS u skladu sa Konkursom za sufinansiranje projekata proizvodnje medijskih sadržaja iz oblasti javnog informisanja u 2016. godini. Stavovi izneti u pomenutom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.

__________________________________________________________________