Film i video u Galeriji: Nikola Đurić i Ivan Velisavljević

U ponedeljak, 26. novembra u 20 časova, gost filmskog i video programa UG “Nadežda Petrović“ biće Nikola Đurić, jedan od naših najznačajnijih filmskih i televizijskih snimatelja i autor eksperimentalnih i alternativnih filmova. Njegovo stvaralaštvo predstaviće mr Ivan Velisavljević, urednik Arhiva Akademskog filmskog centra pri Domu kulture Studentski grad.

Program projekcije: 

1. POŠTO NEMA BOGA SVE JE DOZVOLJENO, angažovani, 16mm c/b, kolor, 10 min, 1971.
2. TABULA RASA, eksperimentalni, 8mm, c/b, kolor, 9 min, 1969.
3. SEOSKI PUT, dokumentarni, 16mm, kolor, 4 min, 1972.
4. SAMOGLASNICI, eksperimentalni, 16mm, c/b, 10 min, 1973.
5. GAVRAN, eksperimentalni, 16mm, c/b, 7 min, 1973.
6. NOKTURNO, eksperimentalni, 16mm+HD, 14 min, 1974-2014.

Nakon uvodne reči i projekcije, uslediće razgovor gostiju sa publikom.

Program podržava Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije, a ulaz na programe je besplatan.

Rekli su o filmovima Nikole Đurića:

„U strukturalno koncipiranim Samoglasnicima, Đurić je bio inspiriran istoimenim sonetom Arthura Rimbauda (Voyelles), u kojem francuski pjesnik, težeći učinku sinestezije, svakom samoglasniku pripisuje određenu boju, vizualni dojam, zvuk i/ili miris. Za razliku pjesnika, sineast Đurić – u prvom dijelu filma, niže samoglasnike abecednim redom, „lišava“ ih boje i izvornih značenja (film je snimljen u crno bijeloj tehnici) te ih povezuje s određenim elementima kinematografskog jezika: pokretima kamere, dinamikom u kadru, montažom i slično. Tako telop „A“ najavljuje slijed panorama gradskih krovova, „E“ – niz statičnih kadrova gradske ulice s dijagonalnim pokretom ljudskih likova unutar kadra; „I“ – skokovitu montažu, najčešće na pokret unutar kadra; „O“ – ubrzani pokret i vožnje naprijed kamerom iz ruke, „U“ – slijedeći Rimbaudovu asocijaciju na „zeleno“, prizore raznih krajolika povezanih pretapanjem. Drugi ili završni dio filma, nastao kombinacijom novosnimljenog i pronađenog materijala, predstavlja izravniju posvetu Rimbaudu ali i medijskim specifičnostima filma: dok samoglasnici toniranjem dobivaju rimbaudovske boje, pjesnik prepoznatljivo lice a njegova riječ grafički oblik (putem preslikanih fotografija, potpisa, dokumenata…), autor nas metamedijskim signalima (blankovi, špice tuđih filmova, odbrojavanje/countdowns, tehničke oznake na traci itd.) podsjeća da upravo svjedočimo prijenosu poezije u film.“ (Diana Nenadić)

„Analiza i demistifikacija filmske iluzije izvršena je u filmu Gavran. Naizmenično koristeći žive kadrove, stop kadrove i fotografije leta gavrana, autor preispituje prirodu filmske slike i kinematografsko kretanje kao čulnu iluziju sastavljenu od statičnih elemenata. Minimalistički koncipiran film Gavran, istovremeno provocira snažni onirički doživljaj kinestetičkim delovima strukture.“ (Jovan Jovanović)

„Ni jedan (film Nikole Đurića) ne sliči drugom, na prvi pogled. Svaki je za sebe jedan mali eksperiment, mala provera jednog od filmskih fenomena… Smisao filma Seoski put traži se u odnosu između zvuka I kamere, odnosno načina na koji ona treperi. U stvari, postoji unutrašnja veza između muzičke strukture i treperenje slike, do te mere podudarnih, da se čoveku učini da je prvo snimana muzika pa onda, elektronskim putem, izvršena vibracija kamere… Sledeći eksperiment, Gavran, bavi se problemom filmske vizuelizacije nasuprot fotografskoj… Imam utisak da je to jedn avrsta slave pokretu i kretanju. Mislim da je bitna stvar za taj film shvatiti ga kao jednu igru u sferi slobodnog i ukočenog pokreta.“ (Sava Trifković)

O gostima:

Nikola Đurić (Prag, ČSSR, 1949), filmski i televizijski snimatelj i autor eksperimentalnih i alternativnih filmova. Apsolvirao Istoriju umetnosti na Filozofskom fakultetu u Beogradu, diplomirao na odseku za kameru Fakulteta dramskih umetnosti u Beogradu. Prvi kontakt sa filmom ostvario je 1968. godine u Akademskom kino klubu (AKK, današnji AFC Doma kulture „Studentski grad“). Sa Ivkom Šešićem i Miloradom Glušicom reorganizuje AKK i u klubu radi značajne filmove: Gavran, Samoglasnici, Materijal 1, Jaje na oko… Predsednik je AKK od 1974. do 1976. godine. Pred kraj studija kamere, dve godine radi kao trik snimatelj u Zastava Filmu na kameri Kras 35mm. Realizuje nekoliko namenskih filmova, odnosno animiranih sekvenci, ali i jedan crtani film.
Televizijskom proizvodnjom počeo da se bavi 1987. godine u Studiju B, zatim na BK televiziji, TV Avala i TV Enter. Na BK TV ostvaruje svoja najbolja snimateljska dela: Čuvari tišine, reditelja Dragana Elčića, i Podmaine, rediteljke Amire Al Hazar, za koji je dobio glavnu nagradu za snimateljski rad u dokumentarnom filmu na 50. Festivalu kratkog metra u Beogradu. Sa Aljošom Milenkovićem radi na emisiji Preko ivice, snimajući ratne reportaže na kriznim područjima u Avganistanu, Iraku, Francuskoj Gvajani, Tadžikistanu, Istočnom Timoru, Kosovu, južnoj Srbiji i Makedoniji. Dve godine snimao je i emisiju Slike života autora Dejana Radulovića. Za navedene televizije snima putopisne serije sa planinarskih ekspedicija na Kilimandžaro, Ararat, Prokletije. Takođe je često angažovan za specijalna snimanja kao što su: snimanje iz helikoptera i aviona, podvodna snimanja i snimanja na visini.
Napušta televizijsku proizvodnju 2011. godine i prelazi u Dom kulture Studentski grad kao urednik filmskog arhiva. Tamo radi na digitalizaciji filmova i filmskih materijala i dovršava film Nokturno (1974-2014).

Ivan Velisavljević (Šabac, 1982.), diplomirao je opštu književnost i teoriju književnosti na Filološkom fakultetu i dramaturgiju na Fakultetu dramskih umetnosti Univerzitetu u Beogradu. Master studije komparativne književnosti završio je, radom iz filmologije, na Filozofskom fakultetu Sveučilišta u Zagrebu. Trenutno radi kao urednik Arhiva alternativnog filma u okviru Akademskog filmskog centra Doma kulture „Studentski grad“ u Beogradu.

Radio je kao novinar, kolumnista, filmski i književni kritičar, a njegovi filmološki tekstovi objavljeni su u vodećim stručnim časopisima na prostoru bivše Jugoslavije, kao i u Nemačkoj, Holandiji, Velikoj Britaniji, SAD… Tri godine predavao je kreativno pisanje na Fakultetu za medije i komunikaciju. Kao dramaturg, sarađivao je na brojnim radio-dramama, televizijskim emisijama i pozorišnim predstavama.

Autor je knjige Kritički vodič kroz srpski film 2000-2017 (sa Đ. Bajićem i Z. Jankovićem, Filmski centar Srbije, Beograd, 2017). Uredio je knjigu Novi kadrovi: skrajnute vrednosti srpskog filma (sa D. Ognjanovićem, Clio, Beograd, 2008) i temat časopisa Gradac o neobičnim telima/invaliditetu u kulturi i društvu (2012). Knjige poezije Kan (2001) i Aontologija: pesnici heteronimi (sa Milanom N. Lukićem, 2011).

Režirao je drumski dokumentarac Put do Visoke zemlje (2006), eksperimentalne filmove Anacoustic Zone (2009), Nije u metežu Gospod (2011) i Medeja. Doručak (2013), i par video-spotova. Napisao je scenarije za srednjemetražni Teskoba ekspres (2009) i dugometražni Pojačalo i gitara (adaptacija pripovetke Slobodana Tišme, 2010) u okviru filmskog kolektiva „Satibara Film“, čiji je pokretač, i u koprodukciji Akademskog filmskog centra Doma kulture „Studentski grad“. Bio je scenarista i glumac u nekoliko kratkih i srednjemetražnih filmova koji su nagrađivani i prikazivani na festivalima i televizijama.

Na Radio Beogradu emitovane su mu originalne radio-drame Ali ti mi uze dušu, Vašar osvete, Povratak Zmaja od Noćaja, Remboova smrt i Slava i smrt Velje Vraga, kao i petnaestak adaptacija proznih dela. Pozorišna drama Svrati, reče čovek prevedena na engleski, javno čitana i izvođena kao diplomska predstava studenata glume FDU, a od aprila 2015. na redovnom repertoaru Narodnog pozorišta u Užicu.

Dobitnik je nagrada „Rejmon Keno“ za prozu, „Josip Kulundžić“ za najbolji objavljeni esej iz oblasti filma, „Vitomir Bogić“ za najboljeg mladog radiofonijskog stvaraoca i nagrada Festivala stručne knjige za knjigu koja ostvaruje važan naučni doprinos (Kritički vodič kroz srpski film).

___________________________________________________________