Retke knjige iz Adligatovog muzeja izložene u Čačku

Povodom godišnjice rođenja Vladislava Petkovića Disa (1880 – 1917) u biblioteci koja nosi njegovo ime u Čačku prikazana je ekskluzivna izložba „Stara i retka srpska knjiga od 17. do 19. veka“ iz fonda Udruženja za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju Adligat, saopštili su iz ove ustanove kulture.

Posetioci prvi put, kako se navodi, mogu da vide više od pedeset srpskih knjiga koje se nalaze u Adligatovom Muzeju knjige i putovanja i Domu legata, a koje su objavljene pre zvaničnog usvajanja Vukove reforme 1867. godine. Pojedina izdanja koja su predstavljena na izložbi stara su skoro 300 godina. Pojedine izložene knjige, kao što je prvo izdanje srpskog Građanskog zakonika iz 1844. godine, ne mogu se viditi ni u najzčanajnijim srpskim ni svetskim bibliotekama.

Na izložbi su prva srpska enciklopedija iz 1818, prva cenzurisana knjiga u Srba iz 1815, prvi srpski studentski časopis i retki udžbenici iz 19. veka, kao i desetak naslova, uglavnom crkvenih knjiga, štampanih pre 1800. godine.

– Tada su knjige bile vredne kao nekretnine, pa se u porodičnim testamentima moje porodice sa jednakom pažnjom popisuju nekretnine i knjige. U trajanju ovih knjiga skriva se istorija trajanja i duha našeg naroda. Pojedine primerke su moji preci nosili preko Albanije ušivene u gunj, neke su zakopavali ispod vinograda da ih ne otmu komunusti, a to je samo deo veoma burne istorije tih knjiga i našeg naroda – rekao je Viktor Lazić, predsednik Adligata i naslednik devet generacija knjigoljubaca, najtrajnije srpske porodične biblioteke koja je danas pretvorena u instituciju – Udruženje Adligat.

Jedan deo izložbe posvećen je Milovanu Vidakoviću, prvom srpskom romanopiscu, a zaseban deo posvećen je i prvim delima Vuka Кaradžića i Dositeja Obradovića.

Posebno se ističe prvo izdanje slavnog Vukovog prevoda Novog zavjeta iz 1847. godine – ove godine se navršava 175 godina od kada ga je Vuk objavio u Jermenskom manastiru u Beču. Na jednoj knjizi nalazi se i posveta Vuka Кaradžića, dok su naročito zanimljive i sabrane molitve Кatarine Velike, prevedene i štampane na starom srpskom jeziku još za vreme njenog života.

– Izložene knjige koje nam je pozajmio Adligat preuzete su iz biblioteka porodice Lazić, Milorada Panića Surepa, stare beogradske porodice Leko i slaviste Bogdana Terzića. Autori izložbe su bibliotekari Biljana Raičić i Mirko Dramac – istakao je Bogdan Trifunović, direktor Gradske biblioteke „Vladislav Petković Dis“ u Čačku.

Izložba će trajati do 10. aprila, a od danas, 18. marta, organizovana su posebna vođenja za školske grupe.