Preminula šahistkinja, Zvezdina i svetska legenda, a krenula je iz Čačka

Šahovski savez Srbije sa žaljenjem saopštova da je u Beogradu, 13. decembra 2023. godine u 95. godini preminula velemajstor Verica Vera Nedeljković. Vreme i mesto sahrane biće naknadno objavljeno.

U oproštaju od legende, Šahovski savez Srbije podsetio je da je velemajstor Verica Nedeljković rođena je u Pridvorici kod Čačka 16. septembra 1929. godine, sa devojačkim prezimenom Jovanović-Tošović, a preminula u sredu, 13. decembra, u Beogradu u kojem je razvijala uspešnu šahovsku i naučnu karijeru. A, sve je počelo u njenom Čačku, gde je gimnaziju od osam razreda završila kao odlična učenica i zato bila oslobođena Male i Velike mature. Studirala je potom na Mašinskom fakultetu Univerziteta u Beogradu i diplomirala 2. februara 1955.god. kao prva žena diplomirani inženjer brodogradnje u Srbiji.

Šah je naučila u čačanskoj gimnaziji i klubu „Borac“. Prelaskom u Beograd 1948. na studije, učlanila se u ŠK „Crvena zvezda“ i u njemu zauvek ostala. Titulu nacionalnog majstora dobila je kao pobednica na šampionatu Jugoslavije u Skoplju (1950), a titulu internacionalnog majstora FIDE stekla je pobedom na međunarodnom Zonskom turniru u Herceg Novom (1954).

Titula velemajstora FIDE uvedena je znatno kasnije, pa joj je priznata i uručena 1977.godine za osvojeno drugo mesto na Turniru kandidatkinja u Plovdivu (1959). Tim rezultatom Verica Nedeljković je bila zvanično treća igračica na svetu. Osvojeno drugo mesto na Turniru kandidatkinja bio je prvi, a ostao i najveći domet u istoriji ženskog šaha u Jugoslaviji i Srbiji (kasnije su ga ponovile Milunka Lazarević i Alisa Marić).

Važniji pojedinačni rezultati: Šampionati Jugoslavije – 6 puta prvakinja, Zapadnoevropski zonski turniri – 4 puta prvakinja, Turniri kandidatkinja za izazivačicu prvakinje sveta – učestvovala 5 puta uzastopno i bila je prva strankinja koja je ugrozila primat sovjetskih šahistkinja. Najbliža kruni bila je u Plovdivu 1959.godine kada je osvojila drugo mesto.

Važniji ekipni rezultati: Na olimpijadi u Splitu 1963.godine Jugoslavija je postigla svoj najveći olimpijski uspeh u ženskom šahu osvajanjem drugog mesta i srebrne olimpijske medalje (zlato je za samo pola poena više pripalo SSSR-u). Doprinos Verice Nedeljković ovom uspehu je i do danas neprevaziđen – osvojila je 12 poena iz 12 odigranih partija! Ovaj uspeh se i danas pamti, i u novim evidencijama se vodi ka odgovarajući zlatnoj olimpijskoj medalji za najbolji rezultat na pojedinačnoj tabli. Na olimpijadi u Oberhauzenu 1966.godine, ženska šahovska reprezentacija je osvojila 4. mesto.

U klupskim takmičenjima, kao član ŠK Crvena zvezda, Verica Nedeljković je 9 puta učestvovala na državnim ekipnim šampionatima. Sa ekipom je osvojila 3 državna prvenstva: i 5 puta drugo mesto. Odbrojnih drugih međunarodnih reprezentativnih mečeva ističu se remi sa svetskom prvakinjom Bikovom ipobeda nad budućom svetskom prvakinjom Nonom Gaprindašvili u meču SSSR-Jugoslavija u Kijevu 1959.god, kao i rezultat u meču Jugoslavija-SSSR, Beograd 1961.god. kada je Verica Nedeljković postigla najbolji rezultat ikad postignut u mečevima protiv sovjetskih igračica sa 5 osvojenih poena iz 6 partija! Pritom je pešačka završnica partije sa šampionkom SSSR-a Larisom Voljpert koju je Verica Nedeljković dobila ušla u udžbenike šaha. U meču SSSR-Jugoslavija, u Lenjingradu 1964.god. Verica Nedeljković je opet pobedila tadašnju svetsku prvakinju Nonu Gaprindašvili.

Priznanja i nagrade: „Zaslužni sportista Jugoslavije“ od 1957. godine, Sportista godine grada Beograda za 1957. godinu, najbolja sportistkinja Jugoslavije za 1963. godinu u anketi Tanjuga, Ukazom Predsednika SFRJ 1972.godine odlikovana je Ordenom zasluga za narod, Spomen plaketa Grada Beograda 1944-1969, Plaketa Grada Beograda 1944-1984, Plaketa Sportskog društva Crvena zvezda, Zlatna značke Beograda, Šahovskog saveza Srbije i Sportskog društva Crvena zvezda, u rodnom Čačku, u Čačanskoj kući slavnih sportista, Verica Jovanović Nedeljković je dobila veliku počast i priznanje pošto je uvršćena u sportske legende Čačka (uz Dragana Kićanovića, Željka Obradovića, Radmila Mišovića, i druge), u monografiji „Beograd – metropola šaha“ izdatoj 1997.god, Verica Nedeljković je svrstana među 9 „veličanstvenih velikana šaha“, 2007.godine Vlada Republike Srbije dodeljuje Verici Nedeljković „Nacionalno sportsko priznanje“ za poseban doprinos u razvoju i afirmaciji sporta, a posebno joj je bila draga Nagrada za životno delo Sportskog društva Crvena zvezda, 2016. god.

Od 1953.godine bila je udata za interncionalnog šahovskog majstora Srećka Nedeljkovića (4.12.1923-2.1.2011), lekara, profesora Medicinskog fakulteta Univerziteta u Beograda, kardiologa, reprezentativca SFRJ i selektora. Iz fonda Nacionalnih priznanja kojima su kao Zaslužni sportisti Jugoslavije i Srbije oboje nagrađeni, uzvratili su darove šahu kao pokrovitelji finalnog turnira šahovskog prvenstva studentkinja i studenata Univerziteta u Beogradu pod nazivom ”Trofej Verice i Srećka Nedeljkovića” uz podršku Rektorata Univerziteta u Beogradu i Univerzitetskog sportskog saveza Beograda. Dosadašnji pobednici turnira su istovremeno državni reprezentativci i šampioni, kao i učesnici šahovskih olimpijada.

Radila je dugo godina na Mašinskom fakultetu Univerziteta u Beogradu na Katedri za otpornost materijala. Akademski stepen magistra tehničkih nauka stekla je 1974. godine. Samostalno je objavila udžbenik: „Grafički radovi iz Otpornosti materijala 1“ u 4 izdanja po 3000 primeraka (1971, 1973, 1978 i 1984.) i u koautorstvu „Tablice iz Otpornosti materijala“ 1971. i „Priručnik iz Otpornosti materijala“ 1978. godine. Koautor je i u nekolino naučno-istraživačkih radova. Penzionisala se 1987.godine.