U Srbiji najviše ima – Jovanovića

Više od deset odsto stanovnika Srbije nosi jedno od deset najčešćih prezimena u našoj zemlji. U brojevima to znači da Jovanovića, Petrovića, Nikolića, Markovića, Đorđevića, Stojanovića, Ilića, Stankovića, Pavlovića i Miloševića ukupno ima 717.000.

Prezimena u Srbiji nastala su odavno, neka se pominju još u srednjem veku, ali tek u prvoj polovini 19. veka počela su da se zapisuju u matične i zemljišne knjige.

– Kako Vuk navodi, srpski narod se jedino u Crnoj Gori i Hercegovini zvao starim prezimenima s kolena na koleno. Dok se u Srbiji, Austrougarskoj i oblastima Turske, gde Srbi žive, zvao po očevu ili materinu imenu. To je bila prepreka kod vođenja imovinskih knjiga. Zbog toga su srpske vlasti poslale Stevana Grubovića i Sretena Popovića u Austrougarsku da „provide” kako se vode ove knjige. Na osnovu njihovog izveštaja  od 31. januara 1851. da je osnovni uslov uvođenja modernih baštinskih knjiga da se čuvaju i poštuju stara prezimena. Pet meseci kasnije, iste godine donesena je nova uredba, za ustanovljenje prezimena kod Srba. Od ovih početaka do početka 20. veka u srpskim zemljama je, zbog kaskanja administracije, trajao proces stabilizovanja prezimenika – kaže onomastičar dr Mihailo Šćepanović, profesor Filološkog fakulteta u Beogradu.

Među deset najčešćih prezimena, nalaze se i tri prezimena – Stanković, Stojanović i Milošević, koja ne vode poreklo od kalendarskih imena.

– U prezimenima se upravo krije sistem imenovanja, ime prema datumu rođenja, odnosno prema svecu, crkvenom prazniku – navodi  Šćepanović.

Prvi put u centralnoj Srbiji prezimena su počela da se pojavljuju u matičnim knjigama oko 1835. godine, a beležena su i u zemljišnim knjigama – gruntovnicama, objašnjava za naš list etnolog Miroslav Niškanović sa Etnografskog instituta SANU. U Vojvodini postoje dokumenta koja pokazuju da su prezimena zapisivana u zvanične knjige i ranije – još u 18. veku.

Danas u Srbiji Jovanovića ima ubedljivo najviše – više od 120.000. Nosioci ovog prezimena, prema statističkim podacima iz Popisa 2011, najčešće se zovu Dragan i Milica. Poslednje mesto na listi najčešćih prezimena zauzimaju Miloševići kojih u našoj zemlji ima oko 43.000. Među stanovnicima Srbije koji nose jedno od deset najčešćih prezimena – najviše je trgovaca. Žene sa nekim od ovih prezimena najčešće rađaju dvoje dece, a niko od njih, baš kao i ostalo stanovništvo Srbije, ne mogu se pohvaliti kompjuterskom pismenošću.

Politika